Veel consumenten en ondernemers hebben een rechtsbijstandsverzekering. In veel verzekeringsvoorwaarden is of was opgenomen dat de rechtsbijstand wordt verzorgd door een van de medewerkers van de verzekeraar, dan wel door een aan de verzekeraar gelieerd persoon of kantoor. Het Europees Hof van Justitie heeft geoordeeld dat die handelwijze van de rechtsbijstandsverzekeraars niet voldoet aan Europees recht. Het kan voorkomen dat u liever een bekende advocaat inschakelt. Worden de daarmee gepaard gaande kosten vergoed door uw verzekeraar?
Het Europees Hof van Justitie heeft in november 2013 bepaald dat een rechtsbijstandsverzekeraar niet in zijn verzekeringsvoorwaarden mag opnemen dat de kosten voor rechtsbijstand, geleverd door een door verzekerde vrij gekozen advocaat of rechtsbijstandverlener, slechts vergoed worden wanneer de rechtsbijstandsverzekeraar van mening is dat de behandeling van een zaak aan een derde moet worden uitbesteed. Een en ander leidt volgens het Europees Hof en, in navolging daarop, de Nederlandse Hoge Raad, tot schending van de waarborg die ziet op het recht op vrije advocaatkeuze in een procedure. Het maakt geen verschil of voor de te voeren procedure verplichte procesvertegenwoordiging vereist is. Dit betekent dat ook in procedures waar geen verplichting bestaat om met een advocaat te verschijnen, zoals bijvoorbeeld bij de Kantonrechter, recht bestaat op vrije advocaatkeus.
De meeste verzekeraars hebben de verzekeringsvoorwaarden naar aanleiding van de uitspraak van het Europees Hof gewijzigd. Zo wordt het recht op vrije advocaatkeus beter gewaarborgd. Voorzichtigheid in uw keuze is echter wel geboden. Het zonder overleg en toestemming inschakelen van een ‘eigen’ advocaat, kan leiden tot een situatie waarin de verzekeraar zal betogen dat de daarmee gaande kosten niet worden vergoed. Aan de hand van de exacte verzekeringsvoorwaarden dient te worden beoordeeld wanneer en op welke manier u uw recht op vrije advocaatkeus kunt inzetten.
Houdt dus in uw achterhoofd dat u op het moment dat u in een procedure verwikkeld raakt niet door uw rechtsbijstandsverzekeraar kunt worden ‘gedwongen’ om uw belangen te laten behartigen door een medewerker van de verzekeraar of een aan de verzekeraar gelieerde advocaat. In de volgende column van Swart Advocaten wordt uitgelegd wat onder een ‘procedure’ wordt verstaan.