De last onder dwangsom in het bestuursrecht

De overheid kan op meerdere manieren bestuurlijk ingrijpen om aan een onrechtmatige situatie een einde te maken. Wanneer u bijvoorbeeld zonder vergunning bouwt of wanneer uw bedrijf wet- en regelgeving overtreedt, dan zal de overheid handhavend tegen u optreden. Deze handhaving kan een bestraffend en/of reparerend karakter hebben. Eén van de reparerende opties is de zogenaamde last onder dwangsom. Wat is een last onder dwangsom en waarop dient u te letten wanneer een dergelijk besluit tegen u wordt genomen?

Bestuursorganen (bijvoorbeeld gemeenten) kunnen lasten onder dwangsom opleggen. Dit zal gebeuren wanneer sprake is van een overtreding van wet- of regelgeving. Het bestuursorgaan zal u een bepaalde opdracht (de last) opleggen, aan welke last u binnen een vastgestelde termijn, de zogenaamde begunstigingstermijn, zal dienen te voldoen. Voldoet u niet aan die gegeven last binnen de gestelde termijn, dan zult u een geldbedrag (de dwangsom) verschuldigd zijn aan het bestuursorgaan. In het besluit tot oplegging van de last onder dwangsom zult u zien dat een maximum dwangsom wordt opgelegd.

Volgens vaste jurisprudentie van o.a. de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State dient het bestuursorgaan de last helder en concreet te omschrijven. Voor u als burger dient exact helder te zijn wat u dient te doen om het verschuldigd raken van de dwangsom te voorkomen. Dit vergt nauwgezette concretisering vanuit het bestuursorgaan. Voldoet de concretisering niet aan de eisen uit de jurisprudentie, dan zal het besluit geen standhouden. Ga er in dit kader niet te snel van uit dat de last u duidelijk is en raadpleeg altijd een jurist.

Voordat het bestuursorgaan de last oplegt wordt u namelijk in de gelegenheid gesteld uw zienswijze te openbaren. U kunt het bestuursorgaan dan uitleggen wat uw visie op de zaak is. Daarnaast is het mogelijk om bezwaar en later beroep aan te tekenen tegen een toch opgelegde dwangsom. Juridische bijstand is een pre zodra u verneemt dat het bestuursorgaan een last oplegt of wenst te gaan opleggen. Gelet op de vaak grote financiële gevolgen bij een onsuccesvolle bezwaar of beroep is het bijvoorbeeld verstandig om na te denken over het aanvragen van een voorlopige voorziening, waarin de begunstigingstermijn wordt verlengd tot na de afwikkeling van het bezwaar of beroep. Voor advies kunt u Swart Advocaten altijd vrijblijvend benaderen.